„Razem dla edukacji” to tytuł debaty, która odbyła się w II Liceum Ogólnokształcącym w Sopocie w ramach działania SOS – Sieci Organizacji Społecznych.

W debacie wzięli udział uczniowie i nauczyciele sopockich szkół ponadpodstawowych, grupa rodziców i seniorów. Obecni byli również przedstawiciele Młodzieżowej Rady Miasta Sopotu, którzy pełnili rolę moderatorów wraz z zaproszonymi ekspertami: Jackiem Ganem, dyrektorem II LO, Aleksandrem Piskorzem z Rady Młodzieży przy Parlamentarnym Zespole do Spraw Młodzieży, Janem Suchanek, przedstawicielem Pomorskiej Izby Adwokackiej oraz Jakubem Winieckim reprezentującym Instytut Debaty Publicznej.

Nie zabrakło w tym gronie przedstawicieli miasta: prezydenta Jacka Karnowskiego, Piotra Płockiego, naczelnika Wydziału Oświaty oraz Jakuba Pilarskiego z Wydziału Oświaty.

W pierwszej części debaty uczestnicy stworzyli mapę wyzwań dla polskiej szkoły, wskazali na jej największe problemy, jakie ich zdaniem wymagają pilnej naprawy. Problemy zostały określone w następujących obszarach:

Szkoła XXI wieku (kluczowe kompetencje, edukacja cyfrowa, globalna i klimatyczna)

Stawianie na rozwój kompetencji nauczycieli w metodach nauczania, które pozwolą uczniom skutecznie się uczyć, szkoła powinna kształcić nie tylko pod wymagania egzaminacyjne, ale także uczyć kompetencji przydatnych w życiu codziennym; należy ograniczyć zużycie papieru na rzecz narzędzi cyfrowych, szkoła ma za zadnie uczyć nie tylko teorii, ale również umiejętności praktycznych; budować świadomość o klimacie i uczyć ekologicznych praktyk, uczyć umiejętności informatycznych i nowoczesnego słownictwa w językach obcych.

Szkoła równych szans (szkoła bezpieczna, bez wykluczeń)

Może warto wrócić do mundurków szkolnych, aby uniknąć wykluczenia przez uczniów mniej zamożnych (co wykluczało inną propozycję – szkoła nie powinna zwracać na ubiór uczniów).

Szkoła demokratyczna (edukacja obywatelska, europejska, prawa człowieka)

Szkoła powinna być wolna od symboli, zachować neutralność światopoglądową; w przystępny sposób wprowadzać uczniów w rolę obywatela, uczyć o zależnościach politycznych i społecznych, szczególnie w odniesieniu do przyszłości; szkoła ma praktycznie pokazać edukację obywatelską i europejską, powinna wprowadzić szerszą edukację prawną oraz wiedzę o kompetencjach poszczególnych organów państwa.

Szkoła relacji i wsparcia (dobrostan uczniów, budowanie dobrych relacji)

Szkoła powinna być niezależna od polityki i wolna w działaniu, każda szkoła powinna przede wszystkim zadbać o zdrowie i samopoczucie uczniów, o tworzenie atmosfery, gdzie każdy uczeń czuje się akceptowany i nieoceniany; szkoła powinna wspierać uczniów w samorozwoju, uczniowie powinni mieć kluczowy wpływ na życie szkoły, a nie tylko nauczyciele i dyrekcja, sprzyjać bliższym relacjom pomiędzy uczniem a nauczycielem; szkoła powinna organizować wycieczki szkolne i różne projekty.

Inne propozycje uczestników:

• kadra powinna mieć odpowiednią wiedzę o zdrowiu psychicznym, indywidualizować pracę z uczniem według jego potrzeb; lekcje powinny być urozmaicone, aby odejść od wykładów na rzecz różnorodnych działań uczniów; szkoła ma w szczególności przybliżyć uczniom historię współczesną i jej wpływ na teraźniejszość.

Prezydent Jacek Karnowski skomentował kilka problemów i zapewnił uczestników, że dołoży starań aby je rozwiązać (np. wyposażenie szkół w nowoczesny sprzęt do nauczania w ramach edukacji cyfrowej).

Kolejnym etapem debaty była praca przy stolikach metodą World cafe.

Grupy zostały podzielone w taki sposób, aby mogli dyskutować reprezentanci różnych pokoleń w następujących obszarach oraz wypracowywać wnioski:

1. Edukacja europejska to konieczna część edukacji obywatelskiej i historycznej

 Diagnoza: podstawa programowa zawiera za mało treści o wspólnej historii i teraźniejszości, brakuje rzetelnych, nieukierunkowanych źródeł informacji; uczymy się najczęściej o wspólnej Europie we własnym zakresie poza obowiązkową edukacją.

Co można zmienić? Powrócić do szkolnych klubów europejskich i ścieżki europejskiej wplecionej w podstawę programową wielu przedmiotów; zachęcać do uczenia się o Europie; uczyć się wzajemnie uczeń – nauczyciel; międzynarodowa wymiana doświadczeń między szkołami.

Jak to zrobić? Wyjść poza polską narrację w przedstawianiu historii i procesu jednoczenia Europy; podejmować dialog międzynarodowy i międzypokoleniowy w klubach dyskusyjnych; inicjować zakładanie szkolnych klubów/organizacji promujących wiedzę o Europie, korzystać z doświadczeń NGO; poznawać działalność urzędów i instytucji w sposób praktyczny poprzez wyjścia edukacyjne; uświadamiać młodemu pokoleniu, co Polska zyskała dzięki przystąpieniu do struktur unijnych.

1. Wspólnota europejska to wielki projekt, który przyniósł najdłuższy w historii okres pokoju na naszym kontynencie

Diagnoza: Fakt istnienia wspólnoty sprzyja szukaniu kompromisów i wspólnych rozwiązań problemów; okres pokojowego szukania szans i wspólnych idei oraz interesów; wspólnota daje nam więcej możliwości w obszarach gospodarki, edukacji, rynku pracy i kultury.

Co można zmienić/wprowadzić? Młodzież musi mieć świadomość, że Polak to Europejczyk, że państwo to obywatele mający wpływ na jego funkcjonowanie, ale też na całą wspólnotę europejską poprzez aktywny udział w wyborach; potrzeba obiektywizmu w przedstawianiu faktów i historii.

Jak to zrobić? Szkoła ma sprzyjać budowaniu świadomości europejskiej, uczyć obiektywnej historii, szczególnie współczesnej; politycy powinni wziąć odpowiedzialność za swoje słowa, media muszą być obiektywne i rzetelne, uczeń ma się nauczyć, jak interpretować wydarzenia, jeśli ma rzetelną wiedzę z zakresu współczesnej historii i wiedzy obywatelskiej.

1. Unia Europejska to nie tylko interesy i regulacje prawne ale przede wszystkim wartości i wspólnota

Diagnoza: Unia Europejska jest postrzegana głównie jako unia gospodarczo-ekonomiczna; poczucie wspólnoty wartości i społeczne jest bardzo kruche, brak narzędzi do doświadczenia tej wspólnoty, mało informacji, jak można korzystać z różnych form kształcenia i rozwoju w ramach Unii.

Co można zmienić? Stworzyć przestrzeń w szkołach do wyrażenia swoich poglądów, uczniowie i nauczyciele nie mogą się bać wyrażania swojego zdania i udziału w dyskusjach politycznych; należy stworzyć możliwości doświadczeń międzypokoleniowych, edukować o faktycznych możliwościach wynikających z faktu przynależności do wspólnoty; wspierać naukę języków obcych.

Jak to zrobić? Dać możliwość wypowiedzi każdemu niezależnie od poglądów politycznych, inicjować dyskusje, debaty, spotkania, wzmocnić w szkołach naukę języków obcych.

1. Jak uczyć o Europie, o wartościach i tożsamości? Powrót do międzyprzedmiotowej ścieżki europejskiej. zakładamy kluby europejskie

Diagnoza: Obywatele nie mają poczucia wspólnoty europejskiej ze względu na ograniczoną wymianę doświadczeń pomiędzy krajami członkowskimi; deficyt wiedzy o UE; niewystarczająca znajomość języków obcych utrudnia komunikację obywateli.

Co można zrobić? Organizować w szkołach tygodnie europejskie, aby lepiej poznać kulturę państw członkowskich, uczyć o Europie, wartościach, kulturze, instytucjach europejskich; inicjować spotkania, wymiany międzynarodowe, do których należy zapraszać przedstawicieli starszego pokolenia, zakładać kluby europejskie, aby można było wymieniać się wiedzą i ją rozszerzać.

Źródło: https://www.sopot.pl/aktualnosc/9440/o-szkole-demokratycznej-nowoczesnej-europejskiej-bezpiecznej